หนังสือตัวเขียน ( manuscript )   หรือ ต้นฉบับตัวเขียน

           หนังสือตัวเขียน คือ วัสดุที่มีการบันทึกข้อความด้วยการวาดหรือการเขียนด้วยลายมือซึ่งเป็นวิธีดั้งเดิมในการผลิตเอกสาร ในปัจจุบันไม่มีการทำเผยแพร่ การจัดหาจึงได้จากการบริจาคจากเจ้าของเดิมซึ่งได้รับตกทอดจากบรรพบุรุษ  หนังสือตัวเขียนแบ่งเป็น 3 ประเภท คือ

1. จารึกโบราณ เช่น ศิลาจารึก
2. หนังสือตัวเขียนโบราณ เช่น ปาปิรัส ปั๊ปสา สมุดข่อย สมุดไทย คัมภีร์ใบลาน
3. หนังสือตัวเขียนรุ่นใหม่ เช่น ต้นฉบับลายมือเขียนโน๊ตเพลงบนกระดาษ